Khóc cười chuyện dạy chữ ở điểm trường ‘4 không’
Điểm trường Cà Lò là điểm trường xa nhất của xã Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng có 3 giáo viên với hơn 30 học sinh. Dù sự học còn nhiều khó khăn song họ đã bám trụ và đưa con chữ đến với học trò ở xóm biên cương.
Xóm Cà Lò thuộc xã Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng có 34 hộ dân đồng bào người dân tộc Dao. Nơi đây được ví là xóm 4 không: “không đường, không điện, không sóng điện thoại, chưa có nước sạch”, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn… Điểm trường Cà Lò đặt trên địa bàn xóm có 3 giáo viên, với 2 giáo viên tiểu học và một giáo viên mầm non.
Khóc – cười chuyện dạy chữ ở Cà Lò
Ngày mới bắt đầu ở điểm trường Cà Lò, Trường phổ thông dân tộc bán trú Khánh Xuân, xã Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng. Lớp ghép 1-2 do cô giáo Lý Thanh Trầm làm chủ nhiệm có 7 học sinh được chia thành 2 góc với 2 bảng quay ngược lại nhau. Hễ cô giáo giảng kiến thức mới cho HS lớp 1 thì HS lớp 2 tự ôn lại bài cũ và ngược lại.
Điểm trường Cà Lò, Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng
“Cũng khó trong việc truyền đạt kiến thức, đang dạy lớp 1 thì HS lớp 2 không tập trung, quay sang lớp 1. Dạy lớp 2 thì các em HS lớp 1 làm việc riêng. Mình phải hướng dẫn giảng giải chi tiết thì các con mới làm được”, cô Trầm nói.
Điểm trường Cà Lò có 2 lớp ghép bậc tiểu học. Lớp 1-2 có 7 cháu, lớp 3-4 có 14 cháu. Cô Trầm có 13 năm công tác, trong đó 8 năm liền ở điểm trường Cà Lò, quá quen thuộc với việc giảng dạy lớp ghép. Còn thầy giáo trẻ Dương Văn Thành – giáo viên chủ nhiệm lớp ghép 3-4 mới có một năm công tác ở điểm trường này nên nhiều lúc vẫn gặp những chuyện “dở khóc, dở cười”.
“Vừa dạy lớp 3 bên này thì phải quay sang giảng lớp 4 bên kia, thế nên tháng đầu tiên đôi lúc mình cũng lẫn lộn. Thế là học sinh bảo: “thầy ơi, không đúng rồi!”. Lúc đó chỉ biết xin lỗi học sinh”.
Lớp ghép 1-2 do cô giáo Lý Thanh Trầm làm chủ nhiệm
4 năm nay, khi triển khai chương trình Giáo dục phổ thông 2018 ở bậc Tiểu học, Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Khánh Xuân chưa có giáo viên dạy tiếng Anh nên cô giáo bộ môn này được điều động từ trường cấp 2. Vì không có điện, không có internet nên không thể dạy trực tuyến. Cứ một ngày trong tuần, giáo viên Tin học và Tiếng Anh phải vượt gần 40 km, băng dốc, băng rừng lên Cà Lò.
Thầy dạy tin Tin học thì có thể đi xe vào được nhưng cô giáo dạy tiếng Anh thì phải thuê xe bà con trong làng đi ra đón với thù lao 150 ngàn -200 ngàn đồng. “Dù mưa dù nắng thầy cô đều phải đi. Đoạn qua dốc 14 tầng còn khó đi lại nên thầy cô rất vất vả”.
Học sinh điểm trường Cà Lò say sưa đọc bài
Là giáo viên dạy ở Cà Lò lâu nhất, cô Trầm nhận xét, giáo dục nơi đây đã có chuyển biến tích cực so với thời điểm năm 2012-2013 khi cô mới bắt đầu lên đây nhận công tác. Dù vậy, từ điểm trường lẻ này ra xã học rất xa, đường đi hiểm trở nên càng lên cấp học cao hơn, học sinh lại “rơi rụng” dần. Cà Lò hiện chỉ có 2 lớp ghép tiểu học ở từ khối 1 đến khối 4. Lên lớp 5 học sinh phải ra điểm trường chính. Không phải đ.ứa t.rẻ nào ở t.uổi này cũng đủ dũng khí để lặn lội băng rừng đi tìm con chữ nên ảnh hưởng tới sự chuyên cần của học trò.
Đưa mắt về hướng một học sinh trong lớp, cô Trầm cho biết, học sinh này đã học hết lớp 4, ra điểm trường chính học lớp 5 được 2 tháng thì bỏ dở giữa chừng vì đi lại khó khăn, lại không có nhà người thân dưới xã để gửi gắm. Tới đây, điểm trường Cà Lò sẽ có thêm lớp 5.
Video đang HOT
Sau 2 tháng lên lớp 5, cậu bé này phải trở về học cùng các em lớp 4 ở điểm trường lẻ vì không thể đi học xa
Thầy cô là bảo mẫu, chăm trò hơn chăm con
Ở Cà Lò, cứ có tiếng trống là học sinh lại tự động dắt díu nhau tới trường nhưng cũng có những học sinh vì bận trông em nên không đi học. Thầy Dương Văn Thành kể, có những lúc lớp học chỉ có 6 học sinh đi học nhưng chỉ có 3 bạn tới trường còn 3 bạn phải trông em. Vậy là phải đi gọi học sinh tới lớp. Thầy bảo, cứ cõng em xuống đây rồi học cũng được. Nhiều lúc thầy cô còn bế em thay cho cho học trò để các em chuyên tâm đi học.
Thầy bảo “cứ cõng em xuống trường học”
Nằm vuông góc với dãy nhà tiểu học là lớp mầm non với 17 cháu do cô Ngô Thị Bé phụ trách. Cô bé công tác ở Cà Lò đã 6 năm. Có lẽ thời gian bên cạnh học sinh, cho các em ăn uống, tắm rửa, chăm sóc các em còn nhiều hơn thời gian cô Bé giành cho chính con mình.
Nguồn nước sinh hoạt ở Cà Lò quanh năm phụ thuộc vào nguồn nước mưa, hứng từ các tấm fibro nên việc vệ sinh cá nhân cho các cháu còn hạn chế. “Ở trường, ngoài dạy chữ, cho các con ăn uống, cô giáo còn tắm gội, cắt tóc cho các em”, cô Bé chia sẻ trong lúc thoa thuốc lên những nốt mụn nhọt lấm tấm trên đầu một em bé.
Lớp mầm non của cô Ngô Thị Bé
Đầu năm 2013, điểm trường được một đoàn thiện nguyện tặng 2 giàn điện năng lượng mặt tròi. Vậy là các thầy cô không còn phải dùng đèn dầu, thắp nên như trước đây nữa. Nhưng hôm nào trời mưa thì chỉ được 1-2 tiếng là mất điện nên thầy và trò phải dùng rất tiết kiệm.
Trước đây, khi mới lên Cà Lò nhận công tác, cô Trầm nhiều lần muốn khóc vì cứ học đến 10h là học trò bỏ về hết, không quay trở lại. Hỏi ra mới biết, 10h sáng phụ huynh mới bắt đầu làm bữa sáng cho con nên học sinh bỏ về, thậm chí buổi chiều khi có trống đi học cũng chẳng thấy mặt mũi em nào. “3 tháng liền như thế, mình cảm thấy vừa buồn, vừa tức, vừa bất lực, bảo thế này không được nên họp bàn với phụ huynh và ban giám hiệu xin cho điểm trường chế độ ăn bán trú”.
Cô giáo vừa bôi thuốc lên những nốt mụn nhọt của học sinh mầm non
Giờ đây, học trò được ăn trưa tại trường nên mỗi tuần, các thầy cô giáo thay phiên nhau về xã lần để mua thức ăn, sạc điện, pin dự phòng và in ấn tài liệu. Mỗi lần như vậy, hành trình chinh phục con đường “thử thách bất kỳ tay lái cừ khôi” nào của các thầy cô lại bắt đầu. Lúc trở về điểm trường cũng là lúc họ tích đủ “chiến lợi phẩm” cho những ngày tiếp theo.
“Nhiều lúc mấy anh tổ công tác cứ trêu Trầm ơi, sao thì vào trường mà cứ như bà đồng nát túi to, túi nhỏ, túi trước, túi sau, cái gì cũng có treo lủng lẳng đầy xe…”
Những năm gần đây Cà Lò đã có điện năng lượng mặt trời nhưng phải dùng rất tiết kiệm
Suy tư của những người “cắm chốt” xóm “4 không”
Đêm xuống, khi ánh đèn năng lượng mặt trời cạn dần, khi giáo án đã soạn xong cũng là lúc cô Bé, cô Trầm nhớ con, nhớ gia đình nhất. Con cô Trầm học lớp 4. Hơn chục năm không thường xuyên ở bên cạnh con, nhiều lúc cô Trầm thấy tủi thân khi mỗi lần về nhà, nghe con nói “không muốn xa mẹ ngày nào”.
“Mình ở đây kiêm nhiệm luôn y tế học đường, các em bị l.ở l.oét, xước đau thì còn chăm kỹ hơn con mình. Nghĩ nhiều lúc thấy tủi vì bỏ bê con cái cho ông bà nhưng công việc thì vẫn phải chấp nhận”, gan góc là thế nhưng nhắc về gia đình cô Trầm lại không giấu được phút yếu lòng.
Đường lên Cà Lò, xã Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng
Còn thầy giáo gen Z Dương Văn Thành sau 4 năm làm hợp đồng cũng vừa chính thức trở thành giáo viên trường phổ thông dân tộc bán trú Khánh Xuân trong năm nay. Chưa lập gia đình nên những suy tư của Thành đều dồn cho nghề gõ đầu trẻ. Anh hào hứng kể về những dự định và cả trăn trở làm thế nào để truyền đạt kiến thức đến trẻ con ở Cà Lò hiệu quả nhất, truyền cho chúng niềm đam mê với sự học.
Hiện tại, cô giáo Lý Thanh Trầm là người gắn bó với điểm trường Cà Lò lâu nhất
Người trẻ thích bay nhảy đến những nơi sôi động nhưng Thành lại quyết định gắn bó với xóm “4 không” bởi cậu nói rằng mình thích trẻ con. “Trên lớp, đôi khi em cũng kể chuyện bản thân của em lũ trẻ để chúng phấn đấu. Học sinh thích nghe thích lắm nhưng không biết các em sẽ ngấm được bao nhiêu”, Thành nói.
Còn thầy giáo gen Z Dương Văn Thành là giáo viên trẻ nhất ở xóm Cà Lò
Ông Đàm Văn Chuẩn, Phó Chủ tịch UBND xã Khánh Xuân cho biết, xã Khánh Xuân có 3 trường chính cách trung tâm huyện 8km với 10 điểm trường lẻ cả tiểu học và mầm non. Các điểm trường khó khăn trong việc áp dụng công nghệ thông tin vì xa trung tâm, đường cái, thiếu điện, khó khăn trong tiếp cận thông tin, ảnh hưởng đến dạy và học. Điểm trường Cà Lò là điểm trường xa nhất của xã Khánh Xuân, từ trung tâm xã Khánh Xuân vào xóm Cà Lò khoảng 30 km.
Tỷ lệ HS tốt nghiệp THCS ở xã học lên cấp 3 hoặc học nghề thấp nhất nhì địa bàn huyện, liên quan đến các xóm vùng cao. Xã áp dụng nhiều biện pháp, học sinh hộ nghèo đi học xa được tạo điều kiện cho thuê nhà, hỗ trợ ban đầu lo mua lương thực, mua bếp ga, nhu yếu phẩm, bát đũa nhưng vì xa nhà, điều kiện kinh tế khó khăn nên các em bỏ học nhiều, tỉ lệ học lên cấp 3 và học nghề đạt khoảng trên 60%.
Ấm lòng những bữa cơm cho trò nghèo
Học sinh vùng cao, không phải em nào cũng đủ điều kiện để được hưởng chế độ ăn những bữa cơm bán trú, nội trú theo quy định của Nhà nước.
Và trong thời gian qua, nhờ có những tấm lòng hảo tâm của các tổ chức, cá nhân, các em vẫn có bữa cơm, đầy đủ chất dinh dưỡng tại trường. Sự ủng hộ, hỗ trợ kinh phí giúp học trò vùng cao có những bữa ăn bán trú ý nghĩa, góp phần quan trọng vào việc chăm sóc sức khỏe, nâng cao chất lượng giáo dục vùng cao Điện Biên.
Niềm vui trên khuôn mặt những đ.ứa t.rẻ được ăn cơm tại trường.
Không còn phải lang thang ngoài cổng trường sau những tiết học buổi sáng để chờ đến buổi học chiều, giờ đây, 15 học sinh Trường Tiểu học thị trấn Mường Chà (huyện Mường Chà) đã được những người "mẹ nuôi" hỗ trợ kinh phí mua lương thực, thực phẩm. Cùng với sự giúp đỡ nấu ăn của các thầy, cô, các em đã được ăn những bữa cơm ngon ngay tại trường. Vì là những học sinh con nhà nghèo, mồ côi nên hoàn cảnh vô cùng khó khăn. Xót thương trước hoàn cảnh của các em, chị Thái Thị Thương Huyền, huyện Mường Chà đã kết nối những tấm lòng hảo tâm, giúp các em có kinh phí ăn bữa trưa tại trường. Chứng kiến các em nhỏ ăn những khay cơm đầy đặn, sạch sẽ với đầy đủ thịt, rau, canh, khiến chị thấy ấm lòng. Nhớ ngày đầu gặp những em học sinh lang thang ngoài cổng trường, trong khi những bạn cùng trang lứa được ăn cơm bán trú, hay bố mẹ quan tâm mang cơm tận lớp, chị Huyền không khỏi xót xa.
Nhờ có sự kết nối, hỗ trợ của chị Thái Thị Thương Huyền, 15 cháu học sinh Trường Tiểu học thị trấn Mường Chà đã có những bữa cơm ngon tại trường.
Chị Huyền tâm sự: "Ngày ấy, con gái ăn trưa tại lớp nên mình thường xuyên mang cơm đến trường cho con. Nhiều lần thấy các em nhỏ cùng trang lứa với con mình lang thang ngoài cổng trường, mình xót lắm. Thầy, cô thương cho t.iền mua quà, bánh kẹo hay cho các em ăn nhưng cũng chỉ là giải pháp tình thế, tạm thời. Trong khi đó, hầu hết các em đều ở xa, bố mẹ không thể đưa đón, lại không đủ điều kiện ăn bán trú. Vì vậy, mình đã kêu gọi bạn bè góp t.iền cho các cháu ăn trưa ngay tại trường. Để đảm bảo tính công khai, minh bạch, mình đều cập nhật và chia sẻ lên mạng xã hội facebook để mọi người cùng thấy hôm nay các cháu ăn trưa với gì, số lượng bao nhiêu để cùng theo dõi và càng tin tưởng vào việc làm của mình. Mới ngày nào giúp đỡ các cháu, vậy mà cũng 4 năm rồi!".
Thời gian đầu, nhóm các "mẹ nuôi" do chị Huyền kêu gọi giúp đỡ bữa ăn trưa cho 30 cháu, nhưng đến nay, một số cháu đã được tạo điều kiện và được ăn trưa theo chế độ Nhà nước nên còn lại 15 cháu. Với mức t.iền 18 nghìn đồng/suất ăn/bữa, các cháu thường xuyên được thay đổi khẩu phần ăn, hôm ăn cá, hôm lại thịt lợn hay gà, luôn đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng. Ngoài hỗ trợ ăn trưa ở trường, các "mẹ nuôi" còn tặng áo ấm, đồ dùng học tập cho các cháu, giúp các em có sức khỏe và điều kiện học tập tốt hơn.
Ngoài những bữa cơm, các em còn được tặng áo ấm, đồ dùng học tập.
Ông Trần Hồng Quân, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mường Chà cho biết: Theo chế độ chính sách của Nhà nước, nhiều học sinh chưa đủ điều kiện để được ăn bán trú tại trường nên thời gian qua, bạn Thái Thị Thương Huyền đã kết nối với bạn bè, các mạnh thường quân hỗ trợ các cháu về bữa ăn trưa. Các bạn trong nhóm tình nguyện cũng giống như những người cha, người mẹ thứ 2 của các em học sinh. Các bạn đã hỗ trợ t.iền bữa trưa, mua quần áo ấm, trang thiết bị học tập cho các em. Chúng tôi rất ghi nhận tấm lòng hảo tâm, sự đóng góp của các bạn với sự nghiệp giáo dục của huyện nhà".
Bên cạnh sự hỗ trợ của các nhà hảo tâm còn có sự giúp đỡ nấu ăn của các thầy, cô giáo.
Ngoài những cá nhân hay các nhóm tình nguyện, thời gian qua, các em học sinh trên địa bàn tỉnh còn nhận được sự quan tâm, tài trợ của nhiều tổ chức, chương trình. Điển hình như Dự án Nuôi em đã tài trợ kinh phí ăn trưa cho nhiều học sinh không được hưởng chế độ bán trú trong toàn tỉnh; qua đó góp phần rất lớn vào việc chăm sóc giáo dục học sinh và duy trì chuyên cần tại các nhà trường.
Ông Đặng Quang Huy, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Điện Biên cho biết: Những năm học vừa qua, học sinh trên địa bàn huyện Điện Biên luôn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của các nhà hảo tâm, các mạnh thường quân hay các đơn vị, tổ chức. Đơn cử như năm học 2021 - 2022, Dự án Nuôi em (Nhóm tình nguyện Niềm tin) đã hỗ trợ t.iền ăn cho 710 học sinh với tổng kinh phí 623 triệu đồng; hỗ trợ cho 11 thầy, cô nấu ăn cho học sinh hơn 12 triệu đồng. Năm học 2022 - 2023, hỗ trợ t.iền ăn cho 708 học sinh với tổng kinh phí trên 790 triệu đồng. Hiện nay, 13 trường mầm non và tiểu học trên địa bàn huyện vẫn được dự án hỗ trợ bữa ăn cho các em học sinh. Những việc làm ý nghĩa ấy đã giúp cho các em học sinh có điều kiện học tập tốt hơn, đồng hành cùng với ngành Giáo dục nâng cao chất lượng dạy và học...".
Các em học sinh ngồi ngay ngắn trong giờ ăn cơm.
Hiện nay, ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh luôn nhận được sự ủng hộ, quan tâm từ các nhà hảo tâm, các nhóm tình nguyện và các tổ chức, như: Dự án Nuôi em, Quỹ trò nghèo vùng cao hỗ trợ bữa ăn bán trú cho học sinh. Toàn tỉnh hiện có hơn 23.000 học sinh bán trú, trong đó có gần 18.600 học sinh chưa đủ điều kiện hưởng chế độ ăn bán trú cũng được hỗ trợ ăn tại trường. Bằng tinh thần "Tương thân, tương ái", sự quan tâm, ủng hộ nhiệt tình đầy trách nhiệm của các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, các tổ chức xã hội, từ thiện trong và ngoài tỉnh đã giúp đỡ, chăm lo cho sự nghiệp giáo dục. Đặc biệt là sự hỗ trợ kinh phí nấu ăn, nâng khẩu phần về dinh dưỡng cho các em học sinh đã góp phần bớt đi gánh nặng cho gia đình, giúp các em yên tâm học tập, mang lại kết quả tốt hơn. Và hơn thế, đó còn là tinh thần cộng đồng xã hội đối với công tác chăm sóc t.rẻ e.m cũng như sự nghiệp giáo dục nói chung.
Vụ suất ăn 32 nghìn cho học sinh bán trú nhìn như 'cơm thừa canh cặn': Nhà trường đổ lỗi nhân viên Dân tình đang vô cùng phẫn nộ trước vụ việc phụ huynh bức xúc vì suất cơm cho con em học bán trú ở trường lại lèo tèo vài món, giá 32 nghìn nhưng nhìn 'cơm thừa canh cặn'. Nhà trường lên tiếng, đổ lỗi sang nhân viên. Những ngày qua, cư dân mạng đang không ngừng xôn xao, bàn tán trước vụ...
