Ukraine xây dựng hệ thống phòng không nhiều lớp khi Nga tăng cường tấn công
Các tổ hợp phòng không tầm ngắn là một thành tố quan trọng trong mạng lưới phòng không 3 lớp mà Ukraine đang cố gắng triển khai sau khi nhận được các hệ thống cực kỳ tinh vi của phương Tây, nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công bằng đường không của Nga.
Nga đã thường xuyên thực hiện các cuộc tấn công sử dụng tên lửa tầm xa và máy bay không người lái nhằm vào các mục tiêu trên khắp lãnh thổ Ukraine kể từ tháng 10 năm ngoái. Hoạt động này được đẩy mạnh kể từ tháng 5/2023 khi Ukraine tích cực chuẩn bị phát động phản công.
Giới chức Kiev cáo buộc các cuộc không kích thường xuyên này đã phá hủy nhiều mục tiêu dân sự, một phần mục đích của các cuộc không kích cũng nhằm làm cạn kiệt kho dự trữ phòng không của Ukraine, tạo lợi thế trên không cho Nga.
Tổ hợp phòng không Avenger. Ảnh: Military.
“Điều khó khăn nhất là chúng tôi phải đối phó với một cuộc tấn công bằng nhiều phương tiện trên không cùng lúc”, chỉ huy một đơn vị phòng không Avenger – người có biệt danh Architect [tạm dịch là 'kiến trúc sư' - ND] – nghề nghiệp của anh này trước khi xung đột vũ trang bùng phát, chia sẻ.
“Khi cuộc tấn công diễn ra trong đêm, đồng loạt cả máy bay không người lái và tên lửa hành trình xuất hiện. Đó là khó khăn lớn nhất đối với chúng tôi”, anh Architect nói.
Architect chỉ huy một nhóm gồm 6 người, nhận nhiệm vụ cách đây khoảng 2 tuần sau khi được các chuyên gia quân sự Mỹ huấn luyện ở châu Âu. Họ vẫn chưa b.ắn hạ được bất kỳ tên lửa hoặc máy bay không người lái nào của Nga. Trong khi đó, Ukraine lại thông tin về tỷ b.ắn hạ các máy bay không người lái và tên lửa Nga ở mức “phi thường”, bao gồm cả tên lửa siêu thanh.
Mới đây nhất, hôm 16/6, Ukraine tuyên bố b.ắn hạ được 6 tên lửa hành trình và 6 tên lửa siêu thanh Kinzhal khi những tên lửa này nhằm vào các mục tiêu trong và xung quanh thủ đô Kiev. Thông tin này vẫn chưa được kiểm chứng.
Bất chấp các tuyên bố từ phía Ukraine, các tên lửa Nga vẫn thường xuyên lọt qua hệ thống phòng không của nước này. Cụ thể, hôm 14/6, Nga đã đ.ánh trúng nhiều mục tiêu ở Odesa. Trước đó một ngày, Nga cũng phát động cuộc không kích nhằm vào quê hương của Tổng thống Volodymyr Zelensky gây ra nhiều thiệt hại.
Chạy đua với thời gian
Video đang HOT
Yuriy Sak, cố vấn của Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine cho biết mặc dù nước này không còn đặt ưu tiên số một là thúc ép phương Tây cung cấp máy bay chiến đấu F-16 nhưng Kiev vẫn thường xuyên yêu cầu và nhận được tên lửa phòng không để bổ sung cho kho dự trữ.
“Chiến thuật của Nga là sử dụng máy bay không người lái giá rẻ để làm cạn kiệt hệ thống phòng không của chúng tôi. Nó gần giống như một cuộc chạy đua với thời gian. Ai sẽ ra tay trước? Người Nga với tên lửa của họ hay tên lửa mà chúng tôi nhận được từ các đồng minh của mình?”, ông Sak nói.
Cho đến nay, Mỹ đã cung cấp ít nhất 12 tổ hợp tổ hợp phòng không Avenger cho Ukraine. Avenger (Kẻ báo thù) còn được biết đến với tên gọi khác AN/TWQ-1, là một hệ thống tên lửa phòng không tầm ngắn của quân đội Mỹ, do tập đoàn công nghiệp quốc phòng Boeing chế tạo, được đưa vào sử dụng từ năm 1989.
Tổ hợp có trọng lượng 4,3 tấn; chiều dài 4,95 m; chiều rộng 2,49 m; chiều cao 2,64 m. Avenger được thiết kế với khả năng cơ động cao, hỗ trợ cho các đơn vị mặt đất chống lại máy bay thấp, trực thăng, máy bay không người lái và tên lửa hành trình.
Tổ hợp phòng không Avenger được đặt trên khung gầm xe Humvee, sử dụng động cơ diesel Detroit Diesel 6,2 lít; công suất 135 mã lực cho phép Avenger di chuyển với vận tốc tối đa 100 km/h, tầm hoạt động 480 km. Ngoài ra, nó có thể leo dốc 60%, vượt qua các chướng ngại vật thẳng đứng 0,5 m và băng qua các rãnh rộng 1,5 m.
Avenger được trang bị bệ phóng PMS, có 2 bệ 4 ống phóng với 8 tên lửa đất đối không tầm ngắn FIM-92 Stinger. Nếu cần thiết, bệ phóng PMS có thể được tháo ra khỏi xe và phóng tên lửa của nó cách xa phương tiện chiến đấu tới 50 m. Với tính tự động hóa cao, Avenger có thể hỗ trợ các xạ thủ một cách nhanh chóng và hiệu quả trong việc tìm diệt mục tiêu.
Avenger còn được trang bị s.úng máy 12,7 mm, sử dụng để chống lại các mục tiêu trên không và mặt đất với cơ số đạn mang theo là 200 viên.
Tổ hợp Avenger có kíp lái 2 thành viên, bao gồm người lái và chỉ huy. Một số trang bị tiêu chuẩn cho tổ hợp bao gồm: Hệ thống hồng ngoại, máy tính, thiết bị thông tin liên lạc; hệ thống xác định khoảng cách bằng laze giúp xác định vị trí của mục tiêu cả ngày lẫn đêm.
“Một trong những ưu tiên hàng đầu của chúng tôi khi chuyển đổi lực lượng vũ trang và xây dựng khả năng phòng không là tạo ra một hệ thống phòng không 3 lớp”, ông Sak nói.
Theo ông Sak, các tổ hợp Avenger được đ.ánh giá cao ở tính cơ động trong việc chống lại các mục tiêu tầm ngắn và chi phí hoạt động cũng rẻ hơn nhiều so với việc sử dụng hệ thống Patriot. Mặc dù đ.ánh giá cao về tính hiệu quả của Avenger nhưng ông Sak thừa nhận Ukraine vẫn thiếu các hệ thống phối hợp tác chiến.
Trong nỗ lực xây dựng năng lực ngắn hạn, Ukraine đang hối thúc Australia cung cấp xe Hawkei dẫn động 4 bánh có thể gắn hệ thống phòng không và được sử dụng theo cách tương tự như Avengers, ông Sak cho biết.
Chỉ trong tháng 5 vừa qua, không quân Ukraine báo cáo đã b.ắn hạ 149 tên lửa hành trình, 399 máy bay không người lái, 7 tên lửa Kinzhal siêu thanh, 3 tên lửa đạn đạo cũng như 11 tên lửa Iskander. Tuy nhiên, những con số này vẫn chưa được kiểm chứng.
Trong khi đó, chỉ huy một đơn vị phòng không gần Kiev giấu tên cho biết, ông luôn nhận thức được trách nhiệm của mình và cố gắng hết sức để bảo vệ thủ đô, túc trực suốt ngày đêm để sẵn sàng ứng phó với các cuộc tấn công của Nga.
Tổng thống Ukraine thừa nhận phản công chậm hơn mong đợi
Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết nỗ lực phản công diễn ra "chậm hơn mong đợi" và chiến dịch sẽ không dễ dàng vì 200.000 km2 lãnh thổ Ukraine đã bị gài mìn.
Tổng thống Volodymyr Zelensky tới Bucha, thị trấn ngoại ô Kiev. Ảnh: AFP/Getty Images
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 21/6 cho biết cuộc phản công đang diễn ra "chậm hơn mong muốn" nhưng Kiev sẽ không bị áp lực phải tăng tốc trong bối cảnh quân đội của họ phải tiến qua các bãi mìn nguy hiểm.
"Một số người tin rằng đây là một bộ phim Hollywood và mong đợi kết quả ngay bây giờ. Không phải vậy. Mạng sống của mọi người đang bị đe dọa", đài BBC của Anh dẫn lời ông Zelensky trong một cuộc phỏng vấn.
Ukraine cho biết cuộc phản công của họ đến nay đã giành lại 8 ngôi làng, nhưng các lực lượng của Kiev vẫn chưa tiến đến các tuyến phòng thủ chính mà Nga đã có nhiều tháng để chuẩn bị.
Kiev được cho là đã bố trí 12 lữ đoàn với hàng nghìn quân mỗi lữ đoàn cho cuộc tấn công, hầu hết trong số đó vẫn chưa tham gia chiến đấu.
Phóng viên Reuters đã đến thăm một số ngôi làng mà lực lượng Ukraine giành được và xác nhận họ đã tiến được vài km. Trong khi đó, Moskva nói rằng họ đã ngăn được những bước tiến của Ukraine kể từ đầu tháng 6.
Đài BBC dẫn lời Tổng thống Zelensky nói rằng nỗ lực quân sự của Ukraine sẽ không diễn ra dễ dàng vì 200.000 km2 lãnh thổ đất nước đã bị rải mìn.
"Bất cứ điều gì một số người muốn, bao gồm cả những nỗ lực gây áp lực với chúng tôi, với tất cả sự tôn trọng, chúng tôi sẽ tiến lên trên chiến trường theo cách mà chúng tôi cho là tốt nhất", ông Zelensky nhấn mạnh quan điểm.
Sau một loạt thắng lợi ban đầu, trong tuần qua, Kiev tuyên bố chỉ chiếm được thêm một ngôi làng, là Piatykhatky. Các quan chức Ukraine ngày 21/6 nói rằng các lực lượng ở phía nam hầu hết đang củng cố những thành tựu trước đó, trong khi quân đội ở phía đông đang ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga.
Cuộc phỏng vấn của BBC với Tổng thống Zelensky được sắp xếp trùng với Hội nghị Quốc tế Phục hồi Ukraine năm 2023 diễn ra ở London. Đây là lần thứ hai Hội nghị được tổ chức kể từ khi xung đột bùng phát tháng 2/2022.
Lần đầu tiên, tại Lugano, Thụy Sĩ, vào tháng 7 năm ngoái, Hội nghị đã chứng kiến các đồng minh cam kết hỗ trợ Ukraine thông qua một quá trình phục hồi tốn kém và kéo dài hàng thập kỷ.
Năm nay, các nhà lãnh đạo và đại diện từ hơn 60 quốc gia đã tham dự hội nghị từ ngày 21/6, mở đầu bằng những cam kết sẽ buộc Nga phải trả giá cho cuộc xung đột.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói với các đại biểu tại hội nghị ở London: "Nga cuối cùng sẽ chịu chi phí tái thiết Ukraine".
Thủ tướng Anh Rishi Sunak cũng đưa ra thông điệp tương tự, hứa sẽ duy trì các biện pháp trừng phạt cứng rắn và sử dụng các tài sản bị tịch thu để giúp Ukraine đứng vững trở lại.
Cảnh đổ nát do chiến sự ở Borodyanka, Ukraine vào tháng 3/2022. Ảnh: Reuters
Ngân hàng Thế giới đã đưa ra ước tính số t.iền trị giá 14 tỷ USD cho nhu cầu ngay lập tức của Ukraine để sửa chữa những thiệt hại do giao tranh ác liệt gây ra. Trong khi đó, một nghiên cứu gần đây của Ngân hàng Thế giới, Liên Hợp Quốc, Liên minh Châu Âu và chính phủ Ukraine cho biết, công cuộc phục hồi rộng hơn của nền kinh tế sẽ tiêu tốn 411 tỷ USD.
"Mỗi ngày cuộc xung đột lại gây ra những tàn tích mới, hàng nghìn ngôi nhà bị phá hủy, các ngành công nghiệp bị tàn phá, cuộc sống bị thiêu rụi", ông Zelensky phát biểu tại hội nghị qua liên kết video.
Tuy nhiên, ông đã vạch ra kế hoạch đầu tư trong tương lai vào Ukraine, nói rằng bất chấp sự tàn phá, đất nước của ông đã chín muồi để phát triển trong các lĩnh vực từ công nghệ và nông nghiệp xanh đến năng lượng sạch.
Theo hãng tin AFP, cả Ukraine và Nga đều đang tăng cường các cuộc tấn công tầm xa bằng tên lửa và máy bay không người lái để chuẩn bị cho cuộc giao tranh ở mặt trận.
Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ngày 21/6 rằng tên lửa đạn đạo liên lục địa Sarmat thế hệ mới của Nga, có khả năng mang 10 đầu đạn hạt nhân trở lên, sẽ được triển khai cho nhiệm vụ chiến đấu. Ông cho biết những bệ phóng Sarmat đầu tiên sẽ được đưa vào trực chiến "trong tương lai gần".
Trong bài phát biểu trước các tân cử nhân học viện quân sự, ông Putin nhấn mạnh tầm quan trọng của "bộ ba" hạt nhân, với những vũ khí hạt nhân có thể được phóng từ đất liền, trên biển hoặc trên không. "Nhiệm vụ quan trọng nhất ở đây là phát triển bộ ba hạt nhân, đây là yếu tố đảm bảo chính cho an ninh quân sự Nga và ổn định toàn cầu", ông Putin nói.
Dàn tên lửa Nga bào mòn năng lực phòng không Ukraine Nga sử dụng đa dạng các loại tên lửa được khai hỏa từ đất liền, máy bay quân sự và tàu chiến nhằm khai thác lỗ hổng phòng không của Ukraine khi tập kích các mục tiêu quân sự trọng yếu. Chỉ tính từ đầu tháng 5/2023, Nga đã tiến hành 9 đợt tập kích tên lửa quy mô lớn nhắm vào các...
